Neurodiversiteit

Leer meer over het concept neurodiversiteit, soorten neurodiverse aandoeningen en hoe de neurodiversiteitsbeweging traditionele denkwijzen uitdaagt.

Belangrijkste opmerkingen

• Definitie: Het neurodiversiteitsparadigma erkent natuurlijke variaties in hersenfuncties, waaronder aandoeningen als autisme, ontwikkelingsstoornissen en sensorische verwerkingsstoornissen.
• Sterke punten: Mensen met neurodiverse trekken, zoals autistische trekken, vertonen vaak unieke sterke punten zoals creativiteit en probleemoplossend vermogen.
• Uitdagingen: Deze mensen kunnen problemen ondervinden in omgevingen die niet zijn aangepast aan neurodiverse behoeften.
• Opname: Inclusieve praktijken zijn cruciaal voor het ondersteunen van neurodiversiteit in de samenleving.
• Bewustzijn: Door het bewustzijn te vergroten wordt het stigma rond psychische aandoeningen en neurodiversiteit verminderd.
• Impact: Het omarmen van neurodiversiteit verrijkt perspectieven en bevordert innovatie.

Definitie van Neurodiversiteit

Neurodiversiteit is een concept dat het idee beschrijft dat menselijke hersenen zich anders ontwikkelen en anders werken en anders met de wereld omgaan en de wereld anders ervaren. De diversiteit in de ontwikkeling van het menselijk brein resulteert in verschillen in cognitie, leren en gedrag. Ongeveer één op de vijf mensen is neurodivergent, wat betekent dat hun hersenen anders functioneren dan wat als standaard of typisch wordt beschouwd.

Volgens het National Symposium on Neurodiversity combineert neurodiversiteit eigenschappen die worden gezien als uitdagingen en sterke punten. Hoewel neurodiversiteit een niet-medische term is, kan het worden toegepast op mensen met medische aandoeningen en leerstoornissen.

De hersenverschillen bij deze aandoeningen gaan echter gepaard met tekorten en kunnen worden gezien als individuele sterke punten of pluspunten.

Geschiedenis van neurodiversiteit

De Australische sociologe Judy Singer bedacht neurodiversiteit in 1998 om de unieke ontwikkeling van de hersenen te erkennen en gelijkheid te bevorderen. Singer situeert menselijke cognitieve variatie in de context van biodiversiteit.

In haar proefschrift over sociologie besprak Singer dat er duidelijke verschillen zijn in de hersenen van individuen, zelfs identieke tweelingen, dus er is geen universele definitie van de normale capaciteiten van het menselijk brein.

Sommige auteurs vermelden ook het eerdere werk van Jim Sinclair, een voorvechter van autisme die het concept van neurodiversiteit naar voren schoof. Hij was de belangrijkste organisator van de internationale online autisme gemeenschap. In zijn toespraak "Rouw niet om ons" uit 1993 benadrukte Sinclair dat autisme geen neurologische ontwikkelingsstoornis is, maar een manier van zijn.

Neurodiversiteit Beweging

De sociale rechtvaardigheidsbeweging of neurodiversiteitsbeweging is gestart door de Australische sociologe Judy Singer. De beweging ontstond in de jaren 1990 toen Singer neurodiversiteit zag in de context van de politiek van minderheidsgroepen.

Deze beweging kwam voort uit de beweging voor autismerechten en betwistte het idee dat aandoeningen die worden gecategoriseerd of gelabeld als neurologische ontwikkelingsstoornissen inherent pathologisch zijn.

Doelen van de neurodiversiteitsbeweging

Het belangrijkste doel van de neurodiversiteitsbeweging was om neurologische verschillen in mensen te omarmen en de mate van inclusie en acceptatie van neurodiversiteit te vergroten. De beweging moedigde mensen met anders werkende hersenen aan en vierde neurodiversiteit.

Personen met autisme maakten een belangrijk deel uit van de beweging. Via sociale media en online platforms konden veel mensen met autisme met elkaar in contact komen, communiceren en een collectief voor zelfpleiters vormen.

Singer zat zelf op het autismespectrum en ze zag neurodiversiteit als een sociale rechtvaardigheidsbeweging, die gelijkheid promootte voor wat zij omschreef als "neurologische minderheden", waaronder mensen vallen van wie de hersenen op een atypische manier werken.

Onder deze mensen bevonden zich mensen met autismespectrumstoornissen, ADHD en leermoeilijkheden. Ze benadrukte dat deze verschillen niet gezien moeten worden als tekortkomingen, maar eerder als de voordelen en waardevolle variaties in hersenwerk die gewaardeerd moeten worden.

De focus van de neurodiversiteitsbeweging lag op het benadrukken van de voordelen en sterke kanten van neurodiversiteit. Het was gebaseerd op het sociale model van invaliditeit, waarbij invaliditeit voortkwam uit institutionele, systemische of maatschappelijke barrières in plaats van inherente tekortkomingen binnen het individu.

Gebaseerd op het sociale model van handicaps, komen beperkingen bij kinderen met ADHD, autisme en leerstoornissen voort uit omgevingsbarrières, zoals een luid, fel klaslokaal of een strak schoolrooster. Ze worden ook ondermijnd door stigmatisering en sociale uitsluiting die voortkomen uit een verkeerd begrip van neurotypische mensen.

Daarom moedigden activisten in de autismegemeenschap en daarbuiten veranderingen in de omgeving aan, waaronder klaslokalen, werkplekken, gemeenschappen en zorginstellingen om deze omgevingen meer open te stellen voor mensen met verschillen en meer gastvrij te maken.

Voorbeelden van neurodiversiteit

Neurodiversiteit is geen medische term, dus individuen vertonen niet dezelfde tekenen en symptomen. Het aantal manieren waarop het menselijk brein bedraad kan zijn, is oneindig. Diagnoses stellen mensen in staat om te communiceren en te verwijzen naar specifieke tekenen en symptomen die normaal gesproken samen voorkomen.

Er zijn verschillende voorbeelden van neurodiversiteit. Aandoeningen die het meest voorkomen bij mensen die een voorbeeld zijn van neurodiversiteit zijn onder andere:

• Syndroom van Down
• Autisme spectrum stoornis
• ADHD
• Obsessieve-compulsieve stoornis
• Dyslexie
• Bipolaire stoornis.

Andere voorbeelden van neurodiversiteit zijn dyscalculie, dysgrafie, verstandelijke beperkingen, leerstoornissen, problemen met sensorische verwerking, sociale angst, Prader-Willi-syndroom (PWS) en het Gilles de la Tourette-syndroom.

De meest voorkomende vormen van neurodiversiteit

Dyslexie

Dyslexie is de meest voorkomende vorm van neurodiversiteit bij volwassenen: bij ongeveer 10% van de volwassenen wordt deze aandoening vastgesteld.  De op één na meest voorkomende vorm is aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD), waarbij ongeveer 4-5% van de bevolking ADHD heeft. De derde meest voorkomende vorm van neurodiversiteit is een autismespectrumstoornis (ASS), waarbij ongeveer 1-2% van de bevolking een ASS heeft.

Samen vormen dyslexie, ADHD en ASS ongeveer 70% van alle diagnoses van neurologische ontwikkelingsstoornissen.

Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD)

ADHD, een veelvoorkomend voorbeeld van neurodiversiteit, omvat een spectrum van symptomen en ervaringen. Door verschillen in hersenfunctie kunnen mensen altijd, soms of zelden symptomen vertonen.

In de meeste gevallen vereisen hersenverschillen geen aanpassingen. Werkgevers of professoren moeten hun communicatie met mensen met ADHD misschien wel aanpassen. Proactieve communicatie, aangepaste werk-/klasroosters en het aanpassen van strategieën voor prestatiebeoordeling kunnen deze mensen helpen om hun capaciteiten te optimaliseren.

Leerproblemen

Leerproblemen of -stoornissen, een ander voorbeeld van neurodiversiteit, zijn cognitieve stoornissen die invloed hebben op het vermogen om bepaalde informatie te onthouden en te verwerken. Kinderen met leerstoornissen lijken geen handicap te hebben en worden mogelijk over het hoofd gezien binnen hun schoolomgeving.

Het probleem kan nog erger worden als leerlingen met leerstoornissen uitblinken in andere vakken, omdat leerkrachten de kinderen dan als ongericht of lui bestempelen. Leerlingen met leermoeilijkheden kunnen het op sommige gebieden moeilijk hebben en op andere juist goed presteren.

Veel voorkomende leerstoornissen zijn dyscalculie, dyslexie en dysgrafie. Het is echter belangrijk om te begrijpen dat dit niet hetzelfde is als verstandelijke beperkingen en dat leerstoornissen niet gelijk staan aan een intelligentie onder het gemiddelde.

De exacte oorzaak van deze aandoeningen is onbekend, maar onderzoek toont aan dat genetische factoren een grote rol spelen bij leerstoornissen en waarom hun hersenen anders werken.

Neurodiversiteit als identiteit

Identiteitsconcepten zijn complex. Individuen hebben verschillende identiteiten die zich in verschillende omgevingen en settings manifesteren.

Mensen vragen zich vaak af of neurodiverse aandoeningen, zoals bipolaire stoornis, autisme, dyslexie en dyspraxie, deel uitmaken van iemands identiteit. Identiteit is zowel een biologische als sociale constructie.

Taal is vooral belangrijk als je bedenkt hoe individuen zichzelf willen beschrijven. Hoewel pleitbezorgers van handicaps pleiten voor 'persoon-eerst'-taal, kan 'identiteit-eerst'-taal het landschap van neurodiversiteit als identiteit veranderen.

Er is een evolutie geweest in neurodiversiteit die zich richt op individuen met klinische of formele diagnoses van ADHD, autisme of leerstoornissen om een bredere groep te omvatten.

De term werd aanvankelijk alleen gebruikt om borderline mensen te beschrijven met een klinische diagnose en symptomen in de buurt van de klinische drempel voor een diagnose. Meer recent omvat neurodiversiteit individuen die zichzelf identificeren als neurodiverse en het gevoel hebben dat ze buiten de kaders verwerken en denken.

Jongeren en veel mensen voelen zich steeds meer op hun gemak als ze zich als neurodiverse identificeren en de realiteit accepteren. Voor tieners en adolescenten die het sociaal moeilijk hebben, kan een zelfidentificatie als neurodiverse hen in staat stellen hun gevoelens en ervaringen te begrijpen.

Het concept kan een op de hersenen gebaseerde verklaring bieden aan individuen die worstelen om hun verschillen te begrijpen. Het kan ook helpen om een gevoel van saamhorigheid en gemeenschap te creëren met anderen die neurodivers zijn.

Jongeren en adolescenten diagnosticeren zichzelf nu met aandoeningen die onder de definitie van neurodiversiteit vallen om hun ervaringen te valideren. De kinderen tonen een grotere bereidheid om beoordeeld te worden op hun aandoeningen.

Neurodiversiteit en Autisme Spectrum Stoornissen (ASS)

Volgens een recent rapport van de Interagency Autism Coordinating Committee heeft één op de 68 kinderen de diagnose ASS. Een veel voorkomende perceptie van personen in het autistisch spectrum is dat ze gedragsproblemen hebben en sociale vaardigheden missen, maar dit is niet altijd waar.

Individuen kunnen zich alleen in bepaalde situaties anders gedragen en niet sociaal uitgedaagd worden. Deze verschillen kunnen leiden tot miscommunicatie tussen niet-autistische en autistische personen en mogelijk tot stressvolle omstandigheden.

Veel mensen met autisme vertonen uitzonderlijke cognitieve vaardigheden, intelligentie en patroonherkenning. Hyperlexie, het vermogen om uitzonderlijk goed en vroeg te lezen, is ook gecorreleerd met ASS.

ASS is gekoppeld aan verschillen in leren, communicatie en gedrag en de tekenen van ASS kunnen per individu verschillen. Mensen met ASS hebben verschillende sterktes, behoeften, vaardigheden en uitdagingen.

Sommige mensen met autisme blinken bijvoorbeeld uit in verbale communicatie, hebben een bovengemiddeld IQ en wonen zelfstandig.

Anderen kunnen daarentegen niet goed communiceren over hun gevoelens en worstelen met schadelijk gedrag dat hun welzijn beïnvloedt, zijn afhankelijk van anderen, hebben moeite met het navigeren door groepsomgevingen en sociale relaties en hebben tegelijkertijd problemen met de sensorische verwerking.

Taal is ook belangrijk voor de autistische gemeenschap. Terwijl veel belangenorganisaties voor mensen met een handicap de voorkeur geven aan de eerste persoonstaal, zoals in "mensen met autisme", toont onderzoek aan dat de autistische gemeenschap de voorkeur geeft aan de eerste identiteitstaal, zoals in "autistisch persoon"

Uitdagingen voor mensen met het autisme spectrum

De uitdagingen die autistische mensen ervaren kunnen het gevolg zijn van sociale barrières en maatschappelijke normen die resulteren in sociale ongelijkheid en uitsluiting. Medische interventie kan belangrijk zijn voor autistische personen en het stellen van een formele diagnose kan ook helpen om de toegang tot medische en sociale diensten te verbeteren.

Naast een klinische diagnose is het voor volwassenen met autisme van cruciaal belang om de sociale en omgevingsbarrières en het stigma te verminderen. Studies tonen aan dat meer dan 80% van de autistische volwassenen wereldwijd werkloos is. Organisaties moeten iets doen aan het stigma en de barrières die autistische mensen ervan weerhouden om aan het werk te gaan.

Neurodiversiteit op het werk

Inspanningen voor meer neurodiversiteit kunnen de werkplek verbeteren. Neurodiverse individuen, zoals autisten, kunnen hun perspectieven, talenten en vaardigheden bijdragen om de prestaties en productiviteit van de organisatie te ondersteunen.

Onderzoek heeft aangetoond dat een neurodivers team op het werk resulteert in een hogere productiviteit. Een onderzoek toonde aan dat autistische werknemers na zes maanden in één enkele afdeling van de bank te hebben gewerkt, het werk overnamen van mensen die er drie jaar over deden om op te klimmen, en bovendien 50% productiever waren.

Enkele van de vaardigheden en talenten van mensen met neurodiversiteit waar organisaties hun voordeel mee kunnen doen zijn creativiteit, innovatie, nauwkeurigheid en een scherp vermogen om fouten op te sporen, doorzettingsvermogen en betrouwbaarheid, unieke probleemoplossende methoden en het vermogen om uit te blinken in werk dat repetitief of routinematig van aard is.

Het aannemen van programma's om de neurodiversiteit op de werkplek te vergroten en meer mensen met neurodiversiteit aan te nemen, omvat het vinden van alternatieve manieren om kandidaten te beoordelen, het samenwerken met lokale instanties, non-profitorganisaties en dienstverleners en het aannemen van trainings- en mentorschapsprogramma's voor mensen met neurodiversiteit die kunnen helpen bij het bevorderen van inclusiviteit op het werk.

Daarom is het belangrijk om de sterke punten van autistische mensen te waarderen, die hen ook kunnen helpen om hun zelfvertrouwen, gevoel van eigenwaarde, sociale vaardigheden en levensvaardigheden te verbeteren.

Individuen zijn neurodivers

Neurodiversiteit kan worden gebruikt om het scala aan neurologische aandoeningen te beschrijven die de manier veranderen waarop mensen denken en met hun omgeving omgaan. Hoewel de term ontwikkelingsstoornissen, leerstoornissen, neurologische aandoeningen en ADHD omvat, zijn geen twee hersenen hetzelfde. Daarom is neurodiversiteit van toepassing op alle individuen in de samenleving.

Neurodiversiteit is niet hetzelfde als een handicap. Het is de opvatting dat verschillen in de hersenen normaal zijn. Hoewel sommige neurodiverse leerlingen of individuen aanpassingen nodig hebben op het werk of op school, beschikken ze over individuele sterke punten, zoals creativiteit en buiten de gebaande paden denken.

Neurodiversiteit en verschillen in het menselijk brein bestaan al heel lang in de wereld en deze verschillen hebben de wereld gevormd zoals hij nu is. Het is onze verantwoordelijkheid tegenover toekomstige generaties om onderwijs, acceptatie en het vieren van diversiteit te blijven promoten en opbouwen.

De maatschappij kan mensen helpen om hun potentieel te benutten zonder het stigma en de vooroordelen die aan hun verschillen kleven. Begrijpen wat neurodiversiteit is en welke soorten neurodiversiteit er zijn en vrienden, collega's, familieleden en de gemeenschap aanmoedigen om zich hierover te informeren, zal een inclusieve en bloeiende omgeving voor iedereen bevorderen.

Respectvol taalgebruik en kennis over neurodiversiteit zijn ook belangrijk voor clinici om de lichamelijke en geestelijke gezondheid van mensen met neurologische ontwikkelingsverschillen te beoordelen.

Het omarmen en zien van neurologische ontwikkelingsverschillen zoals autisme, ADHD en leerstoornissen als sterke punten in plaats van het benadrukken van de tekorten en uitdagingen is het onderliggende idee van neurodiversiteit.

Referenties

Wat is neurodiversiteit? -Harvard Health.

Wat is neurodiversiteit? | Begrepen

Disclaimer

De inhoud van dit artikel is alleen bedoeld voor informatieve doeleinden en is niet bedoeld ter vervanging van professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Het wordt altijd aangeraden om een gekwalificeerde zorgverlener te raadplegen voordat je veranderingen aanbrengt met betrekking tot je gezondheid of als je vragen of zorgen hebt over je gezondheid. Anahana is niet aansprakelijk voor fouten, weglatingen of gevolgen die kunnen voortvloeien uit het gebruik van de verstrekte informatie.