Współuzależnienie występuje, gdy dana osoba jest niezdrowo zależna od swoich najbliższych relacji.
Współuzależnienie to pojęcie psychologiczne, które zostało pierwotnie ukute w celu opisania relacji charakteryzujących się nadmierną zależnością emocjonalną lub psychologiczną, zwykle z udziałem partnera, członka rodziny lub przyjaciela z patologicznym stanem lub uzależnieniem.
Często wynika z dysfunkcyjnej dynamiki rodziny i może prowadzić do niezdrowych zachowań i wzorców.
Osoba współuzależniona może czuć się zmuszona do zaspokajania potrzeb innych, często zaniedbując przy tym własne potrzeby, pragnienia i dobre samopoczucie.
Stan ten nie ogranicza się tylko do relacji z osobami nadużywającymi substancji; może objawiać się w każdym związku, w którym występuje brak równowagi opieki, prowadzący do zachowań umożliwiających, słabych granic i niezdrowego przywiązania lub zależności.
Współuzależnienie może negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne, rozwój emocjonalny i zdolność do utrzymywania zdrowej współzależności w relacjach.
Rozpoznanie i wczesne zajęcie się wzorcami współuzależnienia ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania problemom ze zdrowiem psychicznym i kultywowania satysfakcjonujących, zrównoważonych relacji.
Rozpoznanie współuzależnienia może być trudne, ponieważ jego oznaki mogą być subtelne. Poniżej przedstawiamy kluczowe objawy często występujące u osób pozostających w relacjach współuzależnienia:
Objawy te, często ze sobą powiązane, powodują uzależnienie od relacji, wzmacniają zachowania współuzależnione i mogą znacząco pogorszyć zdrowie psychiczne i samopoczucie emocjonalne zaangażowanych osób.
Dysfunkcyjne relacje w rodzinie często kładą podwaliny pod rozwój współuzależnienia.
W takich rodzinach dzieci mogą dorastać w środowiskach naznaczonych niekonsekwencją, nadużyciami, zaniedbaniem lub emocjonalną niedostępnością współuzależnionych rodziców.
Te niekorzystne doświadczenia z dzieciństwa mogą utrudniać normalny rozwój emocjonalny, prowadząc do ciągłej potrzeby zadowalania lub ratowania innych w wieku dorosłym.
Osoby te często mają trudności z wyznaczaniem granic i mogą odczuwać silny strach przed porzuceniem, co podsyca ich współuzależnione zachowania.
Zaburzenia osobowości, w szczególności osobowość zależna i osobowość borderline, mogą przyczyniać się do rozwoju współuzależnienia.
Osoby z tymi zaburzeniami często obawiają się porzucenia i mogą wykazywać zachowania przywiązania i uległości, co może prowadzić do tendencji współuzależnienia.
Ich własne potrzeby i dobre samopoczucie często stają się drugorzędne, ponieważ nadmiernie koncentrują się na zaspokajaniu potrzeb swoich partnerów romantycznych lub innych członków rodziny, rozwijając uzależnienie osoby uzależnionej od akceptacji i akceptacji.
Nadużywanie substancji jest kolejnym istotnym czynnikiem przyczyniającym się do współuzależnienia.
Kiedy członek rodziny zmaga się z uzależnieniem chemicznym, inni członkowie rodziny mogą przyjmować role i zachowania mające na celu utrzymanie równowagi w jednostce rodzinnej. Często prowadzi to do rozwoju zachowań współuzależnionych.
Ludzie w takich środowiskach mogą ignorować własne potrzeby i uczucia, aby zachować spokój lub chronić osobę uzależnioną przed konsekwencjami jej zachowań.
Mogą czuć się odpowiedzialni za uzależnienie ukochanej osoby i rozwijać zależność od związku, często wynikającą z głęboko zakorzenionego pragnienia, by czuć się potrzebnym i docenianym.
W każdym z tych scenariuszy rozwój współuzależnienia jest często wyuczonym zachowaniem, służącym jako mechanizm radzenia sobie z bólem, stresem i emocjonalną pustką.
Przezwyciężenie współuzależnienia wymaga świadomego wysiłku, aby zająć się tymi podstawowymi kwestiami i zmienić utrwalone wzorce zachowań, umożliwiając jednostkom budowanie poczucia własnej wartości, ustanawianie zdrowych granic i rozwijanie satysfakcjonujących, opartych na wzajemnym szacunku relacji.
Współuzależnienie może silnie wpływać na romantyczne relacje, często czyniąc je jednostronnymi, niespełniającymi i niezdrowymi.
W relacjach współzależnych osoby mogą stracić poczucie własnego "ja", ponieważ nadmiernie koncentrują się na potrzebach, uczuciach i problemach partnera.
Strach przed byciem samotnym lub porzuconym często przeważa nad dobrym samopoczuciem, prowadząc do wzorca poświęcania się i tłumienia własnych pragnień i potrzeb.
Takie relacje charakteryzują się brakiem równowagi sił, w których jeden z partnerów przyjmuje rolę opiekuna, podczas gdy drugi może stać się bardziej zależny i pasywny.
Ta dynamika może prowadzić do niechęci i frustracji, ponieważ opiekun czuje się niedoceniany i przytłoczony, a zależny partner czuje się duszony i kontrolowany.
Ten brak równowagi hamuje rozwój i autonomię obojga partnerów, prowadząc do stagnacji i dysfunkcji w związku.
Współuzależniony partner może również mieć trudności z ustaleniem i utrzymaniem zdrowych granic, pozwalając, by zachowanie, nastroje i opinie partnera miały na niego znaczący wpływ.
Mogą mieć trudności z wyrażaniem swoich potrzeb, opinii i pragnień, co prowadzi do utraty tożsamości i poczucia "zagubienia" w związku.
Ten brak zdrowej niezależności i wzajemnego szacunku może prowadzić do znacznego stresu i niezadowolenia obojga partnerów, czyniąc związek nietrwałym.
Współuzależnienie jest z natury niezdrowe, ponieważ utrudnia rozwój emocjonalny i dobre samopoczucie jednostki.
Sprzyja to wyniszczającemu uzależnieniu od zewnętrznego potwierdzenia i akceptacji, co może prowadzić do zaniedbania własnych uczuć, potrzeb i dobrego samopoczucia, co często może prowadzić do choroby psychicznej.
Osoba współuzależniona często zmaga się z niską samooceną, czując się niegodna miłości i troski, jeśli nie zaspokaja potrzeb innych.
To ciągłe zaniedbywanie siebie może prowadzić do problemów ze zdrowiem psychicznym i fizycznym, takich jak lęk, depresja i przewlekły stres.
W relacji współzależnej zachowania umożliwiające i ratujące utrwalają niezdrowe wzorce, uniemożliwiając obu osobom uczenie się i rozwój.
Opiekun może uniemożliwić zależnemu partnerowi stawienie czoła naturalnym konsekwencjom jego działań, utrudniając mu rozwój osobisty i zdolność do rozwijania zdrowych mechanizmów radzenia sobie.
Ten cykl zależności i opieki tworzy barierę dla prawdziwej intymności, ponieważ oboje partnerzy nie mogą otwarcie i szczerze wyrazić swojego prawdziwego ja i potrzeb.
Zajęcie się podstawowymi przyczynami współuzależnienia i zmiana tych wzorców zachowań ma kluczowe znaczenie dla budowania poczucia własnej wartości, poprawy zdrowia psychicznego i rozwijania zdrowych, zrównoważonych i wzajemnie satysfakcjonujących relacji.
Przezwyciężenie współuzależnienia i zmiana niezdrowych zachowań w relacjach wymaga rozpoznania niezdrowych wzorców i zobowiązania się do ich zmiany. Poniżej znajduje się kilka kroków, aby rozpocząć tę podróż.
Nadaj priorytet swojemu dobremu samopoczuciu psychicznemu, emocjonalnemu i fizycznemu. Opracuj rutynę, która obejmuje regularne ćwiczenia, zbilansowaną dietę, odpowiednią ilość snu i techniki relaksacyjne.
Pamiętaj, że przezwyciężanie współuzależnienia jest stopniowe i wymaga ciągłego wysiłku, autorefleksji oraz wsparcia ze strony bliskich i specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego.
Chodzi o odbudowanie poczucia własnej wartości, nauczenie się doceniania siebie, ustanowienie zdrowych granic i wspieranie prawdziwych więzi z innymi.
Jednostki mogą uwolnić się od współuzależnienia i prowadzić bardziej satysfakcjonujące, zrównoważone i radosne życie oraz prosperować w przyszłych związkach.
Osoba współuzależniona może nauczyć się budować zdrowe, zrównoważone relacje, ale często wymaga to celowego wysiłku i ewentualnie profesjonalnej interwencji.
Zajmując się podstawowymi kwestiami prowadzącymi do zachowań współuzależnionych, ucząc się ustalania zdrowych granic oraz koncentrując się na rozwoju osobistym i dbaniu o siebie, jednostki mogą rozwinąć umiejętności utrzymywania zdrowych i wzajemnie satysfakcjonujących relacji.
Osoby współuzależnione są zdolne do miłości, ale ich miłość jest często przyćmiona przez potrzebę bycia potrzebnym, co prowadzi do niezdrowej dynamiki relacji.
Strach przed porzuceniem i niska samoocena mogą sprawić, że osoby te będą nadmiernie starać się utrzymać związek, myląc miłość z ratowaniem i opieką.
Pracując nad swoimi problemami, mogą doświadczać i wyrażać miłość w bardziej zrównoważony, satysfakcjonujący sposób.
Rozpoznanie współuzależnienia wymaga autorefleksji i szczerości na temat wzorców i zachowań w związku.
Jeśli konsekwentnie zaniedbujesz własne potrzeby, aby zaspokoić potrzeby innych, masz trudności z ustalaniem i utrzymywaniem granic, doświadczasz niskiej samooceny i odczuwasz nadmierny strach lub niepokój związany z porzuceniem, możesz mieć do czynienia ze współuzależnieniem.
Współuzależnienie | Zdrowie psychiczne w Ameryce
Przeżyte doświadczenie współuzależnienia - Bacon i in., (2020)
Co warto wiedzieć o współuzależnionych związkach?
Eksploracja doświadczenia współuzależnienia - Bacon, (2015)
Treść niniejszego artykułu ma charakter wyłącznie informacyjny i nie zastępuje profesjonalnej porady medycznej, diagnozy ani leczenia. Zawsze zaleca się skonsultowanie się z wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia przed dokonaniem jakichkolwiek zmian związanych ze zdrowiem lub w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących zdrowia. Anahana nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek błędy, pominięcia lub konsekwencje, które mogą wystąpić w wyniku korzystania z dostarczonych informacji.