Als iemand ongegronde gevoelens van incompetentie en zelftwijfel heeft, kan dat een indicatie zijn van het imposter-syndroom.
Het is belangrijk de verschillende kenmerken, soorten en gevolgen van dit fenomeen te begrijpen om deze gevoelens te overwinnen. Door meer kennis te vergaren over het imposter-syndroom kunnen mensen de nodige stappen ondernemen om deze negatieve emoties te overwinnen en meer vertrouwen in hun capaciteiten te krijgen.
Wat is het bedriegerssyndroom?
Het imposter syndroom, ook wel impostorisme of het impostor fenomeen genoemd, is een psychologische ervaring die gekenmerkt wordt door aanhoudende gevoelens van zelftwijfel en ontoereikendheid ondanks iemands prestaties en ervaringen. Mensen met het imposter-syndroom worstelen vaak met twijfels over hun capaciteiten en bagatelliseren hun prestaties, zelfs als ze positieve feedback of erkenning van anderen krijgen.
Negatieve zelfpraat, angst en rusteloosheid zijn veel voorkomende uitingen van het imposter syndroom, die moeilijk te rijmen zijn met iemands uiterlijke tekenen van succes. Ondanks dat het imposter-syndroom veel voorkomt, is het geen formele of officiële diagnose of geestelijke stoornis in de DSM. Uit onderzoek blijkt dat tot 70% van de mensen tijdens hun leven minstens één episode van het imposter-syndroom doormaakt.
Geschiedenis van het Impostor Syndroom
Het begrip "Imposter-fenomeen" werd voor het eerst geïntroduceerd in 1978 door Pauline Clance en Suzanne Imes in hun artikel getiteld "The Imposter phenomenon in High Achieving women". De auteurs definieerden imposter gevoelens als interne ervaringen van intellectuele nepheid.
Clance en Imes deden hun onderzoek bij vrouwen in het beroeps- en hoger onderwijs (bijv. studenten en afgestudeerden). Zij onderzochten meer dan 100 vrouwen, waarbij ongeveer een derde van de vrouwen in psychotherapie was voor andere aandoeningen, en de overige tweederde personen waren die de onderzoekers kenden van hun therapiegroepen.
Ondanks de formele erkenning voor hun academische en professionele prestaties bleek uit de enquêtes dat deze vrouwen hun succes niet intern erkenden. In plaats daarvan schreven zij hun prestaties toe aan externe factoren zoals geluk en onderschatten zij hun eigen capaciteiten.
Uiteindelijk legt het imposter syndrome de schuld bij individuen, zonder rekening te houden met de historische en culturele context die bijdraagt tot het ontstaan ervan, vooral bij gekleurde en blanke beroepsvrouwen.
Deze benadering verlegt de aandacht naar het repareren van vrouwen in plaats van het aanpakken van de systematische problemen op de werkplek. Het pathologiseert een algemeen gevoel van ongemak, twijfel en lichte angst op de werkplek, vooral bij vrouwen, en bestempelt het ten onrechte als een imposter-syndroom. Je onzeker voelen hoeft niet automatisch gelijk te staan aan een bedrieger zijn.
Oorzaken
Vroeg onderzoek ging ervan uit dat geslacht en familiedynamiek bijdroegen aan het imposter-syndroom. Uit onderzoek blijkt echter dat een combinatie van factoren, waaronder de omgeving en opvoeding in de kindertijd, nieuwe verantwoordelijkheden en kansen, persoonlijkheidskenmerken en onderliggende psychische problemen, ook het imposter-syndroom kan veroorzaken.
Kinderomgeving en ouderschap
De opvoeding en de omgeving van een individu tijdens de kindertijd kunnen een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van het imposter-syndroom. Opvoedingsstijlen behoren tot de factoren die dit fenomeen kunnen beïnvloeden. Ouders die bijvoorbeeld overbezorgd of controlerend zijn, hun kinderen onder druk zetten om op academisch gebied uit te blinken, hen met anderen vergelijken of hun fouten scherp bekritiseren, kunnen de ontwikkeling van het imposter-syndroom bij hun kinderen beïnvloeden.
Kinderen die uit gezinnen komen waar academische prestaties en succes hoog in het vaandel staan of die veel kritiek krijgen op hun gedrag, zijn tijdens hun eerste jaren van onderwijs misschien gewend aan voortdurende lof. Wanneer zij het echter moeilijk hebben tijdens hun universiteits- of studiejaren, kunnen zij gevoelens van ontoereikendheid ontwikkelen en geloven dat anderen bekwamer zijn dan zij.
Uit onderzoek blijkt dat kinderen die opgroeien in een omgeving die gekenmerkt wordt door veel ouderlijke conflicten en minder steun, meer kans hebben op het imposter-syndroom. Bijgevolg is de vroege familiedynamiek cruciaal bij het bepalen van de kans dat iemand later in zijn leven het imposter-syndroom krijgt.
Nieuwe kansen en verantwoordelijkheden
Het is niet ongewoon dat mensen bedrieglijke gevoelens ervaren of zich onwaardig voelen wanneer zij nieuwe academische of persoonlijke verantwoordelijkheden en mogelijkheden op zich nemen. Mensen moeten zich ervan bewust worden of zij aan de verwachtingen kunnen voldoen of twijfelen of hun capaciteiten overeenkomen met die van anderen in de rol.
Het imposter syndroom komt vaak voor wanneer mensen nieuwe dingen proberen of een overgang doormaken. Onzekerheid, gebrek aan ervaring en de druk om te slagen kunnen bedrieglijke gevoelens oproepen. Uiteindelijk kunnen de gevoelens verdwijnen naarmate men meer vertrouwd raakt met de rol. Toch kunnen de emoties voor sommige mensen verergeren, vooral als ze geen bevestiging, aanmoediging of steun krijgen van hun collega's of supervisors.
Persoonlijkheidskenmerken
Onderzoek suggereert dat bepaalde persoonlijkheidskenmerken verband houden met imposter-gevoelens en de kans op het ervaren van het imposter-syndroom vergroten. Personen met bepaalde kenmerken of eigenschappen, zoals een lage self-efficacy (een gebrek aan vertrouwen in iemands capaciteiten om te slagen in verschillende situaties) en perfectionistische neigingen (waardoor het een uitdaging kan zijn om hulp te zoeken of uitstelgedrag te vertonen), zijn vatbaarder voor het ervaren van imposter feelings.
Bovendien lopen personen die lager scoren op consciëntieusheid, een van de grote vijf persoonlijkheidsdimensies, en hoger op neuroticisme (geassocieerd met hogere niveaus van schuld, spanning, onzekerheid en angst) ook een hoger risico om het imposter syndroom te ervaren.
Co-existente geestelijke gezondheidstoestand
Het imposter syndroom kan ook samengaan met verschillende psychische aandoeningen. Personen die faalangst ervaren, kunnen emotionele nood, depressie en angst voelen. Het ervaren van angst en depressie kan echter betekenen dat mensen al zorgen, zelftwijfel en een laag gevoel van eigenwaarde hebben.
Het imposter syndroom kan andere psychische aandoeningen verergeren, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat die voor mensen moeilijk te doorbreken is. De symptomen van het imposter syndroom kunnen echter overlappen met sociale angststoornis. Mensen met een sociale angststoornis kunnen ook het gevoel hebben dat ze niet thuishoren in sociale situaties en bang zijn dat anderen hun incompetentie ontdekken. Symptomen van sociale angst kunnen ook bijdragen aan het imposter-syndroom. Deze aandoeningen hoeven echter niet noodzakelijkerwijs naast elkaar te bestaan.
Systemische vertekening
Het bedriegerssyndroom kan ook in stand worden gehouden door het gebrek aan vertegenwoordiging van personen uit gemarginaliseerde gemeenschappen in machtsposities of met hoge prestaties. Dit gebrek aan vertegenwoordiging kan leiden tot gevoelens van isolatie en ontoereikendheid bij personen uit ondervertegenwoordigde gemeenschappen. Bovendien kunnen culturele stereotypen het imposter-syndroom versterken bij mensen met bepaalde achtergronden.
Het is essentieel om systemisch racisme en gendervooroordelen aan te pakken en te erkennen om het imposter-syndroom effectief te bestrijden. Personen uit ondervertegenwoordigde gemeenschappen moeten kansen krijgen om te slagen en gesteund worden in hun prestaties. Het aanpakken van systemische vooroordelen en het bevorderen van diversiteit en inclusie kan helpen om imposter-gevoelens bij gemarginaliseerde groepen te verminderen.
Soorten Imposter Syndroom
Er zijn vijf basistypes van het imposter-syndroom: het natuurlijke genie, de expert, de perfectionist, de solist en de superpersoon.
Het Natuurlijk Genie
Bij het "natuurlijk genie"-type van het imposter-syndroom voelen mensen zich vaak ontoereikend in hun eigen bekwaamheid en capaciteiten. Ze kunnen geloven dat als ze een vaardigheid niet bij de eerste poging onder de knie krijgen, ze niet van nature competent zijn.
Personen die altijd hebben uitgeblonken zonder zich veel in te spannen kunnen bijzonder gevoelig zijn voor dit soort bedriegerssyndroom, omdat zij zich een mislukkeling kunnen voelen als zij op een uitdaging stuiten die zij niet gemakkelijk kunnen overwinnen. Bovendien kan de verwachting dat competente personen moeiteloos slagen bij hun eerste poging het gevoel van bedrog versterken.
De Expert
Bij dit type imposter-syndroom hebben mensen het gevoel dat ze een bepaald onderwerp of onderwerp volledig moeten kennen en beheersen voordat ze zichzelf als succesvol beschouwen. Zij investeren een aanzienlijke hoeveelheid tijd in het onderzoeken en leren van nieuwe informatie om er zeker van te zijn dat zij voorbereid zijn om de taken te volbrengen.
Toch, wanneer ze geconfronteerd worden met een situatie waarin ze het gevoel hebben dat ze niet alle antwoorden hebben of kennis tegenkomen die ze gemist hebben, zien ze zichzelf als een mislukking of een bedrieger. Zij geloven dat zij niet de positie van "expert" hebben bereikt omdat zij niet elke stap van het proces beheersen.
De Perfectionist
Personen met perfectionistische neigingen zijn gefixeerd op het bereiken van succes en eisen perfectie in alle aspecten van hun leven. Maar omdat ze zichzelf onrealistische doelen stellen, slagen ze er vaak niet in te voldoen aan de hoge eisen die ze stellen.
Deze mensen zijn eerder gericht op het bereiken van perfectie dan op erkenning van hun inspanningen bij het voltooien van taken, waardoor ze zichzelf bekritiseren voor gemaakte fouten, wat leidt tot gevoelens van zelftwijfel en falen. Bovendien kunnen mensen te bang worden om nieuwe taken of ervaringen aan te gaan, omdat ze het gevoel hebben dat ze aan de normen van het perfectionisme moeten voldoen.
De Solist
Personen met het solistisch impostorsyndroom geloven dat zij zelfstandig en zonder hulp van anderen succes moeten kunnen boeken. Zij voelen vaak zelftwijfel en trekken hun capaciteiten en bekwaamheid in twijfel als zij hulp van anderen nodig hebben of steun moeten aanvaarden als die wordt aangeboden.
Deze mensen kunnen het vragen om hulp zien als een teken van zwakte en geloven dat ze alles zelf zouden moeten kunnen, wat leidt tot gevoelens van ontoereikendheid en impostorisme als ze dat niet kunnen.
De superpersoon
Mensen die dit type impostorsyndroom hebben, hebben hoge verwachtingen van zichzelf en geloven dat ze in elk aspect van hun leven moeten uitblinken. Zij associëren hun bekwaamheid met hun vermogen om te slagen in elke rol die zij vervullen, van vriend of student tot ouder of werknemer.
Deze mensen geloven dat ze aan de eisen van hun rol moeten voldoen door de hoogste niveaus van succes te bereiken, en als ze dat niet doen, voelen ze zich een bedrieger of ontoereikend. Ondanks een maximale inzet in hun rol kunnen deze mensen hun bedriegersgevoelens niet oplossen, wat kan leiden tot chronische stress en angst.
Het bedriegerssyndroom overwinnen
Om het imposter-syndroom te overwinnen, moeten mensen hun overtuigingen onder ogen zien en hun mentaliteit en interne denkprocessen veranderen. Strategieën om het imposter syndroom te overwinnen zijn onder andere:
Gevoelens erkennen
Om het imposter-syndroom te overwinnen, is het belangrijk dat mensen hun prestaties en expertise erkennen, en zichzelf eraan herinneren hoe ze hun plaats in hun academische of professionele omgeving hebben verdiend. Je gevoelens bespreken met vertrouwde vrienden, familieleden of anderen, omdat het mensen kan helpen zich minder benauwd en overweldigd te voelen, en anderen in staat te stellen hun gevoelens te valideren.
Vergelijking vermijden
Om het imposter-syndroom te overwinnen, moeten mensen hun gedachten in twijfel trekken en hun overtuigingen ter discussie stellen. Dit houdt in dat ze het bewijs onderzoeken en herkennen wanneer ze veronderstellingen maken of gebeurtenissen negatief interpreteren.
Bovendien moeten mensen hun capaciteiten realistisch beoordelen, hun beperkingen accepteren en erkennen op welke gebieden zij zich kunnen verbeteren. Het ontwikkelen van een groeimindset, gericht op leren en vooruitgang, in plaats van alleen op prestaties, kan mensen helpen het imposter-syndroom te overwinnen.
Overtuigingen en twijfels uitdagen
Om het imposter-syndroom te overwinnen, moeten mensen hun overtuigingen kritisch evalueren. Het verdient aanbeveling zich af te vragen of hun overtuigingen worden ondersteund door feiten en bewijzen, en op zoek te gaan naar tegenbewijs. Door hun capaciteiten realistisch te beoordelen, kunnen mensen hun twijfels en overtuigingen over hun onvermogen en onbekwaamheid ter discussie stellen.
Een effectieve techniek is het opschrijven van hun prestaties en wat zij denken dat hun sterke punten zijn, om die vervolgens te vergelijken met hun gedachten. Deze oefening kan mensen helpen hun capaciteiten realistisch te beoordelen en hun prestaties te erkennen, waardoor hun zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde toenemen.
Om het imposter-syndroom te overwinnen, moeten mensen constructieve kritiek leren waarderen, begrijpen dat het niet vragen om hulp hun team kan vertragen, en erkennen dat het oefenen van een vaardigheid hun vaardigheden na verloop van tijd zal verbeteren. Deze strategieën kunnen mensen helpen zelfvertrouwen op te bouwen, negatieve gedachten te bestrijden en gevoelens van ontoereikendheid te overwinnen. Door deze vaardigheden te oefenen kunnen mensen werken aan het bereiken van hun doelen zonder toe te geven aan het imposter-syndroom.
Bouwen aan verbindingen
Om het imposter-syndroom te overwinnen, moeten mensen leren zichzelf te belonen voor hun inspanningen en waar nodig hulp zoeken bij collega's en klasgenoten. Het leggen van contacten kan zorgen voor begeleiding, steun en bevestiging van iemands sterke punten.
Het is ook nuttig zich te richten op anderen die imposter-gevoelens ervaren en emoties te delen om een ondersteunende omgeving te creëren. Het delen van strategieën om uitdagingen te overwinnen kan ook nuttig zijn.
De afhaalmaaltijd
Het overwinnen van het imposter-syndroom kan een grote uitdaging zijn voor individuen, en het is cruciaal om te begrijpen wat het is om het imposter-syndroom te ervaren en hoe ermee om te gaan.
Het is belangrijk te erkennen dat succes niet synoniem is met perfectie en dat falen een natuurlijk onderdeel van het leven is. Personen die het imposter-syndroom ervaren, moeten zelfcompassie tonen in plaats van zelftwijfel en oordeel om hun capaciteiten realistisch te beoordelen en gezonde zelfgroei aan te moedigen.
Je prestaties erkennen en erover nadenken kan ook helpen om imposter-gevoelens te overwinnen. Mensen met het imposter-syndroom hebben de neiging hun succes toe te schrijven aan externe factoren.
Het is essentieel om de gevoelens van een bedrieger te confronteren en niet te onderdrukken. Steun zoeken bij een therapeut kan nuttig zijn om het imposter syndroom aan te pakken, overtuigingen uit te dagen en te herkaderen, en emotionele nood, onwaardigheid, depressie en angst te beheersen.
Verder onderzoek naar imposter-gevoelens bij individuen, met name gekleurde vrouwen, en het bevorderen van inclusieve academische en werkculturen die antiracisme bevorderen, kunnen het imposter-syndroom helpen verminderen.
Referenties
Clance PR, et al. (1978). Het imposter-fenomeen bij hoog presterende vrouwen: Dynamiek en therapeutische interventie. psycnet.apa.org/record/1979-26502-001
