De lichamelijke symptomen en mentale tol van stress en angst kunnen het dagelijks functioneren van iemand beïnvloeden. Hoogfunctionerende angst kan verschillende vormen aannemen en zich van persoon tot persoon op een unieke manier manifesteren.
Hoogfunctionerende angst
Angst ligt niet altijd voor de hand en kan moeilijk te herkennen zijn bij onszelf en bij anderen. Hoewel iemand er op het eerste gezicht goed uitziet, kan hij te maken hebben met gevoelens die eenvoudige taken, zoals het afmaken van je werk, erg lastig maken.
Wat is hoogfunctionerende angst?
Hoogfunctionerende angst is een beetje een verkeerde benaming; het impliceert dat mensen hun angst effectief kunnen beheersen en toch productief en succesvol blijven in hun dagelijks leven.
Degenen onder ons met een hoogfunctionerende angst hebben de neiging om voor de buitenwereld beheerst, georganiseerd en volbracht over te komen. We blinken uit in onze carrières, onderhouden relaties en vervullen verantwoordelijkheden met ogenschijnlijk gemak. Maar onder de oppervlakte ligt een hardnekkig gevoel van angst, op hol geslagen gedachten en onrealistische verwachtingen die we onszelf opleggen. We verbergen onze gevoelens misschien voor anderen vanwege het stigma rond geestelijke gezondheid.
Angst op een continuüm
Angst is geen eenduidige ervaring; het varieert van af en toe nerveus zijn tot ernstige paniek. Aan de ene kant van dit spectrum staan angststoornissen zoals GAD (Generalized Anxiety Disorder) en sociale angststoornis, klinisch erkende aandoeningen die worden gekenmerkt door aanhoudende en buitensporige zorgen over verschillende aspecten van het leven.
Binnen dit spectrum bestaat er echter ook wat vaak "goed functionerende angst" wordt genoemd, die misschien niet voldoet aan de diagnostische criteria voor een stoornis, maar toch een significante invloed heeft op het leven van mensen door de angstsymptomen die ze regelmatig ervaren.
Ondanks het feit dat hoogfunctionerende angst niet voldoet aan de criteria voor een klinische stoornis, is het een echte en geldige ervaring. Het ontbreken van een diagnose doet niets af aan het leed dat het veroorzaakt of aan de behoefte aan steun en begrip.
Mensen met een goed functionerende angst internaliseren hun problemen vaak en doen hun angstige gevoelens af als ongegrond of onbelangrijk in vergelijking met mensen met een gediagnosticeerde stoornis. Het erkennen en valideren van deze uitdagingen is essentieel.
Wat is het verschil tussen zorgen en angst?
Op onze emotionele reis hebben zorgen de neiging om ons te richten op specifieke zorgen in ons hoofd, waardoor we oplossingen gaan zoeken, terwijl angst zich door ons hele lichaam verspreidt en een breder gevoel van onbehagen creëert. Zorgen zetten ons vaak aan tot actie, maar angst kan aanvoelen als een eindeloze lus van gedachten, waar we moeilijk van loskomen.
Angst is een veel voorkomende ervaring voor ons allemaal en meestal is het beheersbaar. Maar als het aanhoudt en ons gaat belemmeren in ons concentratievermogen op het werk of op school, in sociale interacties of in ons dagelijks werk, dan wordt het een belangrijk probleem. Het is belangrijk om te herkennen wanneer angst ons leven begint te verstoren. Ondersteuning zoeken om weer een gevoel van kalmte en evenwicht te krijgen is een positieve stap in de richting van algeheel welzijn.
Hoe hoogfunctionerende angst eruit ziet en aanvoelt
Hoogfunctionerende angst kan vaak aanvoelen als leven met een verborgen gewicht, waarbij de wereld één ding ziet, maar van binnen ontvouwt zich een ander verhaal. Stel je voor dat je de bekwame professional bent, de betrouwbare vriend of het toegewijde familielid, maar onder de oppervlakte ligt een constante storm van zorgen en zelftwijfel, waardoor het steeds moeilijker wordt om balans te vinden tijdens stressvolle gebeurtenissen in je leven.
Misschien plan je elk detail van je dag nauwgezet, streef je naar perfectie in je werk of relaties, maar vind je het moeilijk om het gevoel dat je tekortschiet van je af te schudden. De druk om uit te blinken en aan verwachtingen te voldoen kan overweldigend aanvoelen, zelfs als anderen je als competent en georganiseerd zien.
"Gegeneraliseerde angststoornis (GAD) komt veel voor en treft tot 5% van de Britse bevolking (NHS, 2018). Maar degenen onder ons die onze angst zouden omschrijven als 'Hoogfunctionerend', zullen de extra druk kennen die het gevolg is van mensen die denken dat je 'OK' bent." - Jodi Barnard, PhD
Fysiek kan hoogfunctionerende angst op verschillende manieren tot uiting komen. Het kan de spierspanning in je schouders zijn die maar niet weg lijkt te gaan, de snelle hartslag waarmee elke beslissing gepaard gaat of de knopen in je maag voor sociale interacties.
Op deze momenten is het essentieel om het ongemak te erkennen in plaats van het weg te drukken. Deze emoties verwerken betekent niet dat je ze moet laten verdwijnen; het gaat erom dat je hun aanwezigheid erkent en jezelf toestaat om ermee te zitten. Het is oké om je bang of onzeker te voelen en het is oké om steun te zoeken terwijl je door deze gevoelens navigeert.
Je kunt last hebben van hoogfunctionerende angst als:
Denk eens na over de volgende gedragingen en ervaringen, want ze kunnen resoneren met je eigen reis. Deze lijst is geïnspireerd op de inzichten van Tamryn Burgess van de Honestly Holistic gemeenschap en benadrukt mogelijke tekenen van hoogfunctionerende angst en goedbedoelde, maar uiteindelijk ongezonde copingmechanismen:
-
Altijd alles voor elkaar lijken te hebben: Je projecteert vaak een beeld van kracht en kalmte naar de mensen om je heen, maar intern probeer je overweldigende emoties, variërend van onzekerheid tot angst, in evenwicht te houden.
-
Perfectionisme: Streven naar perfectie wordt een bekend thema in je dagelijks leven. Of het nu gaat om het nauwkeurig organiseren van taken of het stellen van extreem hoge eisen aan jezelf, het nastreven van perfectie voelt als een voortdurende eis...
-
Schuldgevoel over downtime: Pauzes nemen of jezelf rustmomenten gunnen kan leiden tot schuldgevoelens of onbehagen. Een evenwicht vinden tussen productiviteit en zelfzorg kan soms een uitdaging zijn.
-
Hyper-onafhankelijkheid: Ondanks de uitdagingen kan het ontmoedigend voelen om hulp te vragen. Of het nu komt door angst om anderen te belasten of bezorgdheid over kwetsbaarheid, hulp vragen wordt een moeilijk te nemen horde.
-
Faalangst: Aanhoudende faalangst kan je gedachten en handelingen beïnvloeden, waardoor je perfectie nastreeft en tegenslagen vermijdt. De gedachte om anderen teleur te stellen of niet aan de verwachtingen te voldoen weegt zwaar op je gemoed
Als we de fijne kneepjes van hoogfunctionerende angst onderzoeken, is het belangrijk om voorzichtig en met empathie te werk te gaan. Het herkennen van de delicate balans tussen uiterlijk vertoon en innerlijke onrust is een belangrijke stap op weg naar zelfbewustzijn en genezing.
Onthoud dat je niet de enige bent die deze uitdagingen aangaat; veel anderen delen soortgelijke ervaringen. Je kwetsbaar opstellen en steun zoeken kunnen krachtige katalysatoren zijn voor genezing en transformatie.
Dingen die hoogfunctionerende angst voeden
Hoogfunctionerende angst kan het gevolg zijn van een combinatie van genetische aanleg, omgevingsinvloeden en persoonlijkheidskenmerken die zich in de loop der tijd ontwikkelen. Hoewel de triggers voor angst van persoon tot persoon kunnen verschillen, kan inzicht in deze bijdragende factoren licht werpen op de wortels van angstige gedachten en gedrag.
Cultuur
In een maatschappij die constante productiviteit en prestaties verheerlijkt, moedigt de hustle-cultuur mensen aan om monetair succes prioriteit te geven boven holistisch welzijn. Het onophoudelijk nastreven van doelen gaat vaak ten koste van het evenwicht tussen werk en privéleven en de emotionele gezondheid. De druk om een "altijd-aan"-mentaliteit te behouden en de angst om tekort te schieten dragen bij aan stress en angst, waardoor een cyclus van zorgen en angst wordt bevorderd.
"Je bent niet alleen geboren om je hele bestaan te centreren op werk en arbeid. Je bent geboren om te genezen, om te groeien, om jezelf en de gemeenschap van dienst te zijn, om te oefenen, te experimenteren, te creëren, om ruimte te hebben, te dromen en te verbinden." -TriciaHersey, Rust is weerstand: Een Manifest
Perfectionisme
Hoewel het streven naar uitmuntendheid bewonderenswaardig kan zijn, kan perfectionisme een tweesnijdend zwaard worden. Het onophoudelijke streven naar perfectie kan leiden tot een verhoogde angst voor kleine fouten of vermeende tekortkomingen. Het imposter syndroom, een veelvoorkomende ervaring bij high achievers, versterkt gevoelens van ontoereikendheid en de angst om als incompetent te worden ontmaskerd.
Ongelijkheid op de werkplek
Ongelijkheid op het werk, zoals ongelijke behandeling op basis van geslacht of ras, kan gevoelens van angst en burn-out verergeren. Werknemers die zich ondergewaardeerd of gemarginaliseerd voelen, zijn vatbaarder voor stress en emotionele spanning.
Het cultiveren van een inclusieve werkomgeving, waar iedereen zich gewaardeerd en gerespecteerd voelt, is essentieel voor het verminderen van angst en het bevorderen van het gevoel erbij te horen.
Geestelijke gezondheid of andere gezondheidsproblemen
Hoogfunctionerende angst heeft vaak te maken met onderliggende psychische aandoeningen, zoals depressie of gegeneraliseerde angststoornis. Deze correlatie is vooral relevant bij studenten, waar depressie de meest voorkomende psychische aandoening is, verergerd door de intense stress die gepaard gaat met academische prestaties.
Volgens de Anxiety and Depression Association of America heeft ongeveer de helft van de mensen met een depressie ook een angststoornis.
Daarnaast kunnen lichamelijke gezondheidsproblemen, zoals schildklieraandoeningen of cardiovasculaire problemen, gevoelens van onbehagen en angst verergeren. Het aanpakken van zowel geestelijke als lichamelijke gezondheidsproblemen is cruciaal voor een effectieve aanpak van hoogfunctionerende angst.
Door de veelzijdige aard van hoogfunctionerende angst te herkennen, kunnen we triggers identificeren en strategieën ontwikkelen voor zelfzorg en ondersteuning.
Waarom het aanpakken van hoogfunctionerende angst belangrijk is
Ontdek je kracht
Het erkennen van hoogfunctionerende angst is geen teken van zwakte, maar een bewijs van je innerlijke kracht en veerkracht. Door je worstelingen te erkennen, stel je jezelf in staat om uitdagingen met moed en vastberadenheid aan te gaan en maak je de weg vrij voor persoonlijke groei en ontwikkeling.
Zorg voor betekenisvolle verbindingen
Je openstellen over je angsten bevordert een authentieke band met anderen. Als je je kwetsbaarheden erkent, nodig je empathie en begrip uit in je relaties, waardoor de band wordt versterkt en een gevoel van saamhorigheid en steun ontstaat.
Geef prioriteit aan zelfzorg
Het negeren van een hoogfunctionerende angst houdt stress in stand en belemmert je vermogen om effectief voor jezelf te zorgen. Door je angst te erkennen, erken je het belang van zelfzorgpraktijken zoals mindfulness, lichaamsbeweging en het stellen van grenzen, wat het algehele welzijn en de veerkracht bevordert.
Prestaties en tevredenheid verbeteren
Hoogfunctionerende angst kan een tol eisen van je prestaties en tevredenheid in verschillende aspecten van het leven. Door je angst aan te pakken, krijg je helderheid en focus, waardoor je je doelen met hernieuwde kracht en plezier kunt nastreven, wat leidt tot meer voldoening en succes.
Authenticiteit omarmen
Je angst erkennen is een krachtige stap op weg naar het omarmen van je authentieke zelf. Door je worstelingen te erkennen en jezelf volledig te accepteren, begin je aan een reis van zelfontdekking en zelfliefde en ontgrendel je de deur naar een leven vol authenticiteit, doelgerichtheid en vervulling.
Manieren om jezelf te onderhouden
Voor onszelf zorgen is essentieel om in balans te blijven in het leven en de impact van hoogfunctionerende angst te verminderen. Hier volgen enkele strategieën om ermee om te gaan:
Holistische benaderingen
"Als ik half zo snel beweeg, merk ik twee keer zoveel op," - Tara Brach, psycholoog en mindfulnessleraar
-
Oefen dankbaarheid: Het bijhouden van een dagboek met dankbaarheid kan ons helpen om ons te concentreren op de positieve aspecten van ons leven, zelfs te midden van uitdagingen. Elke dag de tijd nemen om na te denken over waar we dankbaar voor zijn kan ons perspectief veranderen en een gevoel van tevredenheid creëren; deze praktijk is een vorm van positieve psychologie training.
-
Behandel jezelf als een goede vriend: Omarm zelfacceptatie en liefde voor onze onvolkomenheden. In plaats van fouten te zien als tekortkomingen, moet je ze zien als unieke kansen om te groeien en te leren. Het stellen van realistische verwachtingen en het uitbreiden van dezelfde vriendelijkheid naar onszelf als we zouden doen naar een dierbare vriend kan zelfcompassie en veerkracht bevorderen.
-
Slow Down: In een wereld die drukheid verheerlijkt, is het cruciaal voor ons welzijn om prioriteit te geven aan rust en ontspanning. Het Rustdeck van het Nap Ministry biedt 50 oefeningen om de sleurcultuur te weerstaan en innerlijke rust te cultiveren. Door te onthaasten kunnen we onze geest, ons lichaam en onze relaties opladen, waardoor we een dieper gevoel van voldoening en verbondenheid krijgen.
-
Voeg wat vreugde toe aan je dag: Door ons gedrag af te stemmen op onze waarden, kunnen we ons leven zinvoller en bevredigender maken. Als we nadenken over hoe we anderen kunnen steunen en verheffen, dragen we bij aan een zinvoller bestaan. Het omarmen van Sarah Wood's aanpak om vreugde in het dagelijks leven te bevorderen herinnert ons eraan dat geluk niet alleen verdiend hoeft te worden door hard te werken.
Conventionele interventies
-
Cognitieve Gedragstherapie (CGT): Bij cognitieve gedragstherapie (CGT) confronteren we triggers van hoogfunctionerende angst door middel van geleide gesprekstherapie met therapeuten. Technieken zoals geleide meditaties voor angst helpen bij het beheersen van de symptomen, terwijl CGT helpt bij het identificeren van de hoofdoorzaken van negatieve gedachten voor een betere beheersing.
-
Medicatie: Je hebt de mogelijkheid om psychiaters, nurse practitioners, huisartsen of andere medische professionals te raadplegen om de medicatieopties voor de behandeling van angststoornissen te onderzoeken en de dosering te bespreken om je symptomen te beheersen. Voordat er medicatie wordt voorgeschreven, moet een arts je begeleiden door een grondig diagnoseproces van de angststoornis. Dit zorgt ervoor dat het behandelplan nauw aansluit bij jouw individuele behoeften en omstandigheden.
Veelgestelde vragen
Hoe verschilt hoogfunctionerende angst van angststoornissen?
Goed functionerende angst wordt niet geclassificeerd als een stoornis, maar als een term die wordt gebruikt om mensen te beschrijven die goed functioneren in hun dagelijks leven ondanks dat ze aanzienlijke angst ervaren. In tegenstelling tot diagnostische angststoornissen, voldoet goed functionerende angst niet noodzakelijkerwijs aan de criteria die worden beschreven in diagnostische handboeken zoals de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5).
Zijn er andere vormen van angst?
Paniekstoornissen bestaan uit paniekaanvallen en plotselinge flitsen van angst zonder waarschuwing vooraf. Het veroorzaakt kortademigheid, pijn op de borst, duizeligheid en hartkloppingen die aanvoelen als een opkomende hartaanval.
Een sociale angststoornis treedt meestal op in sociale omgevingen en ontstaat wanneer je een gesprek of gesprek aangaat. Je begint je overmatig zorgen te maken en overdenkt wat je gaat zeggen, waarbij je je afvraagt of het je zal vernederen. Gelukkig zijn er manieren om piekeren te overwinnen.
Bij een posttraumatische stressstoornis (PTSS) ervaart iemand verschillende symptomen, zoals nachtmerries, flashbacks, een verminderde stemming, angst en vermijding na blootstelling aan een traumatische gebeurtenis zoals misbruik, geweld en ziekte. Iemand kan behandeling zoeken zoals cognitieve gedragstherapie of medicatiebehandelingen.
Bij een obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) ervaart iemand obsessieve en opdringerige gedachten. Ze ervaren ook overmatige angst en doen uitgebreide rituelen die gericht zijn op het verminderen van de angststoornis. Vroeger werd het geclassificeerd als een angststoornis.
Wat zijn andere tips om om te gaan met hoogfunctionerende angst?
Doe regelmatig aan lichaamsbeweging om gezond te blijven en je overdag energiek te voelen. Door je lichaam te strekken en te bewegen kun je je losmaken van wat stress veroorzaakt en je mentale gezondheid verbeteren.
Een goede slaaphygiëne en een consistent slaapschema zijn gunstig voor het omgaan met de symptomen van een hoogfunctionerende angststoornis. Er zijn verschillende manieren waarop je slapeloosheid en slaaptekort kunt bestrijden, waaronder:
-
Douchen of een boek lezen om je lichaam en geest tot rust te brengen
-
Stel een goede bedtijd in om ervoor te zorgen dat je acht uur of meer slaapt
Geplande ontspanning en meditatie kunnen het stressniveau ook verlagen. Overweeg de voor- en nadelen bij het nemen van een beslissing - praat over je keuzes met een vriend, mentor, psychiater of counselor.
Als je gestrest bent over een taak of opdracht, weeg dan de voordelen af, zoals het van je to-do-lijst schrappen, en de nadelen van het laten liggen en je haasten om het later af te ronden. Als je realistische doelen stelt, voel je je meer ontspannen en kun je taken beter afronden. Houd rekening met werkdruk en tijd/deadlines.
Referenties
Heb je hoogfunctionerende angst | Psychology Today
Tips en strategieën om angst en stress te beheersen | Anxiety and Depression Association of America
6 tips voor professionals met hoogfunctionerende angst
Hoogfunctionerende angst: Tekenen, symptomen en behandelingen
Disclaimer
De inhoud van dit artikel is alleen bedoeld voor informatieve doeleinden en is niet bedoeld ter vervanging van professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Het wordt altijd aangeraden om een gekwalificeerde zorgverlener te raadplegen voordat u veranderingen aanbrengt met betrekking tot uw gezondheid of als u vragen of zorgen hebt over uw gezondheid. Anahana is niet aansprakelijk voor fouten, weglatingen of gevolgen die kunnen voortvloeien uit het gebruik van de verstrekte informatie.
