Η στάση του σώματος περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο κρατάει το σώμα του όρθιο, καθιστό και μέσω της κίνησης. Η σωστή στάση του σώματος είναι απαραίτητη, καθώς η κακή στάση του σώματος συμβάλλει σημαντικά σε πολλές μυοσκελετικές παθήσεις. Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν τη στάση του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου ζωής, του μυϊκού τόνου, των καθημερινών δραστηριοτήτων και των γενετικών παραγόντων.
Η στάση του σώματος είναι ο τρόπος με τον οποίο κάποιος κρατάει το σώμα του. Είναι σημαντική για την πρόληψη του πόνου, τη διατήρηση υγιούς μυϊκού τόνου και τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης υγείας, ιδίως κατά τη διάρκεια της γήρανσης. Όπως όλες οι πτυχές της φυσικής κατάστασης, οι άνθρωποι μπορούν να προπονηθούν για καλύτερη στάση και να διαμορφώσουν υγιείς συνήθειες στάσης που θα ωφελήσουν την καθημερινή ζωή.
Η στατική στάση παρατηρείται όταν το σώμα δεν βρίσκεται σε κίνηση, όπως το να κάθεται, να στέκεται ή να κοιμάται. Ακόμη και όταν είναι ακίνητη, κάποιοι μύες είναι ενεργοί για να διατηρήσουν αυτή τη θέση. Οι μύες των ώμων, της πλάτης, του αυχένα και της κοιλιάς υποστηρίζουν την καθιστή, όρθια ή ξαπλωμένη θέση του σώματος. Η ακινησία για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορεί να είναι σκληρή για το σώμα, ειδικά με κακή στατική στάση.
Η δυναμική στάση αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο κρατά κανείς το σώμα του ενώ κινείται. Η έννοια αυτή περιλαμβάνει το περπάτημα, το τρέξιμο, το άλμα, το κάθισμα και το λύγισμα, όπως το σήκωμα βαρέων αντικειμένων, την εκτέλεση οποιασδήποτε άσκησης ή το παιχνίδι με τα παιδιά. Η επίτευξη και η διατήρηση καλής δυναμικής στάσης απαιτεί σωματική επίγνωση και μυϊκή δύναμη και είναι σημαντική για την αποφυγή τραυματισμών.
Η "καλή στάση του σώματος" διαφέρει από άτομο σε άτομο, αλλά ορισμένα στοιχεία ισχύουν για όλους. Η καλή στάση απαιτεί ισορροπία για να παραμείνει κανείς σε μια θέση που δεν προκαλεί μη φυσιολογική καταπόνηση στο μυοσκελετικό σύστημα. Οι ανισορροπίες θα ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στη σπονδυλική στήλη, οδηγώντας σε πόνους και τραυματισμούς στην πλάτη.
Το καμπουριασμό ή το γέρσιμο με στρογγυλεμένους ώμους, η υπερβολική καμπύλη ή το στρογγύλεμα της πλάτης και η κάμψη προς τα εμπρός στη μέση είναι συνηθισμένες καταστάσεις στάσης που μπορούν να έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις με την πάροδο του χρόνου. Αυτά τα προβλήματα μπορεί συχνά να οφείλονται σε κακή ευελιξία, σε έναν ανεπεξέργαστο τραυματισμό, σε αμέλεια ή σε σημαντικές μυϊκές ανισορροπίες.
Η εναπομένουσα μυϊκή ένταση ή τόνος συμβάλλει στη στάση του σώματος σε όλο το σώμα. Για παράδειγμα, οι σφιχτοί μύες της μέσης και οι οπίσθιοι μηριαίοι μύες θα γείρουν τη λεκάνη, αν οι κοιλιακοί μύες δεν είναι αρκετά δυνατοί για να διατηρήσουν τη θέση τους. Οι διατάσεις, το μασάζ, το τάι τσι και η γιόγκα μπορούν να ανακουφίσουν τη μυϊκή ένταση και να βοηθήσουν στη βελτίωση της στάσης του σώματος. Κατά τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας, μπορεί κανείς να απελευθερώσει την ένταση κάνοντας σύντομους περιπάτους, αλλάζοντας θέσεις καθισμάτων και κάνοντας συχνά διαλείμματα.
Το άγχος μπορεί να συμβάλει στην κακή στάση του σώματος. Οι Lundberg et al. (1999) μελέτησαν την ένταση των μυών του αυχένα και των ώμων των ταμιών σούπερ μάρκετ και τη συσχέτισαν με τα επίπεδα στρες κατά τη διάρκεια της εργασίας. Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα αυξημένα επίπεδα άγχους συνδέονταν με μεγαλύτερη ένταση στους ώμους και στο άνω μέρος της πλάτης, συνδέοντας τα με τις αιτίες της κακής στάσης του σώματος.
Από τους εκπαιδευτές πιλάτες μέχρι τους αρσιβαρίστες, τους υδραυλικούς μέχρι τους προγραμματιστές και όλους τους ενδιάμεσους, αυτό που κάνει ένα άτομο με το σώμα του επηρεάζει τη στάση του σώματός του. Η σύνθεση του σώματος και το επίπεδο δραστηριότητας είναι επίσης σημαντικά, και η τακτική άσκηση, οι διατάσεις και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους καθιστούν τη διατήρηση της σωστής στάσης του σώματος πιο εύκολα εφικτή.
Εάν κάποιοι μύες είναι πολύ σφιχτοί ή οι αντίθετοι μύες είναι πολύ αδύναμοι, αυτή η ανισορροπία μπορεί να προκαλέσει μετατοπίσεις στη στάση του σώματος. Εάν οι μύες του άνω μέρους της πλάτης δεν είναι αρκετά δυνατοί για να αντισταθμίσουν τους σφιχτούς, οι βραχυκυκλωμένοι μύες του θώρακα, οι στρογγυλεμένοι ώμοι και το προεξέχον πηγούνι μπορεί να υπερβάλλουν στην καμπύλη του άνω μέρους της σπονδυλικής στήλης. Ένα στρογγυλεμένο άνω μέρος της πλάτης μπορεί να έχει σύνθετα αποτελέσματα σε όλη την πλάτη, στη λεκάνη και στα πόδια.
Οι Ludwig, Kelm και Hopp (2020) μελέτησαν τον αντίκτυπο των ανισορροπιών τετρακέφαλων-οπισθίων μυών στη στάση του σώματος, συγκεκριμένα στη γωνία της λεκάνης. Η μελέτη τους διαπίστωσε μια σχέση μεταξύ ανισορροπιών δύναμης των μπροστινών και πίσω μυών των ποδιών και κακής στάσης της λεκάνης, με αποτέλεσμα πόνο.
Η γνώση του πώς πρέπει να αισθάνεται το σώμα την καλή στάση του σώματος είναι σημαντική για τη διατήρηση της καλής στάσης του σώματος. Απαιτείται κάποια επίγνωση του σώματος για να επιτευχθεί αυτό, αλλά αυτή η επίγνωση εκπαιδεύεται εύκολα. Το πρώτο βήμα είναι να επαναπροσδιορίσετε την αντίληψη του σώματος για το πώς πρέπει να αισθάνεται το στέκεται, να κάθεται ή να περπατάει. Μπορεί να είναι απογοητευτικό να στέκεστε ή να περπατάτε διαφορετικά, αλλά σε λίγο καιρό η διαδικασία θα γίνει αυτόματη. Η παρατήρηση του εαυτού σας σε έναν καθρέφτη και η επεξεργασία του "Καταλόγου ελέγχου στάσης" στο τέλος αυτού του άρθρου μπορεί να σας βοηθήσει να βελτιώσετε τη στάση του σώματός σας. Αυτή η μέθοδος παρέχει οπτική ανατροφοδότηση για να διασφαλίσετε ότι η στάση του σώματος φαίνεται όπως πρέπει, ενώ παράλληλα παρέχει εσωτερική, ειδική για το σώμα ανατροφοδότηση για να ξέρετε πώς πρέπει να αισθάνεστε.
Αποφύγετε τη θέση του σώματος προς τα εμπρός - οι γοφοί πρέπει πάντα να παραμένουν ακριβώς κάτω από τους ώμους, με τις αρθρώσεις των γοφών και των ώμων στοιβαγμένες. Η καλή όρθια στάση περιλαμβάνει τη διατήρηση των τριών φυσικών καμπυλών της σπονδυλικής στήλης, κρατώντας τους ώμους τραβηγμένους προς τα πίσω και κάτω, με το στήθος ψηλά. Διατηρήστε το βάρος ισορροπημένο και στα δύο πόδια όταν στέκεστε όρθιοι και φορέστε άνετα παπούτσια, κατά προτίμηση με χαμηλό τακούνι. Κρατήστε το πηγούνι ελαφρώς ανασηκωμένο.
Η καθιστή στάση ενός ατόμου επηρεάζεται σημαντικά από το πού κάθεται. Αλλάξτε θέσεις καθισμάτων ή προσαρμόστε το περιβάλλον για να κάνετε τη σωστή στάση πιο εφικτή - οι καρέκλες και οι επιφάνειες εργασίας κατάλληλου ύψους είναι μια καλή αρχή. Για να βελτιώσετε τη στάση του καθίσματος, διατηρήστε μια ορθή γωνία στον κορμό και μείνετε όρθιοι με τα γόνατα λυγισμένα σε γωνία περίπου 90°.
Χρησιμοποιήστε ένα στήριγμα πλάτης ή μια τυλιγμένη πετσέτα για να διατηρήσετε τις φυσικές καμπύλες της σπονδυλικής στήλης. Όταν οδηγείτε, ρυθμίστε το κάθισμα και το τιμόνι έτσι ώστε το στήθος να είναι ψηλά και το πηγούνι να είναι ανασηκωμένο. Αποφύγετε να κάθεστε σε ένα γραφείο τόσο χαμηλά ώστε να προκαλείται σκυθρωπότητα ή τόσο ψηλά ώστε οι ώμοι να είναι τεντωμένοι.
Η καλή στάση του σώματος είναι σχετική, αλλά δεν πρέπει να "αισθάνεστε" τίποτα. Εργαστείτε με τα έξι απλά βήματα που αναφέρονται παραπάνω για να ελέγξετε τη δική σας στάση του σώματος.
Η αυξημένη πιθανότητα τραυματισμού από ένα γλίστρημα/τροχιά/πέσιμο, οι χρόνιοι μυϊκοί πόνοι και οι πονοκέφαλοι είναι μερικά από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που προκαλούνται από την κακή στάση του σώματος.
Η Αμερικανική Ένωση Χειροπρακτικής, η Διοίκηση Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας, οι τοπικές υγειονομικές διοικήσεις και ένας έμπιστος επαγγελματίας υγείας είναι οι καλύτερες πηγές για να μάθετε για τη στάση του σώματος.
Μυοσκελετικά προβλήματα σε συχνούς χρήστες υπολογιστών και διαδικτύου
Η δυναμική της όρθιας ισορροπίας - Τάσεις στις γνωστικές επιστήμες
Επιπτώσεις της στάσης του σώματος στους φοιτητές - Αμερικανική Ένωση Χειροπρακτικής
Εργονομία - Διοίκηση για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία
Το περιεχόμενο αυτού του άρθρου παρέχεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν προορίζεται να υποκαταστήσει την επαγγελματική ιατρική συμβουλή, διάγνωση ή θεραπεία. Συνιστάται πάντα να συμβουλεύεστε έναν εξειδικευμένο πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν προβείτε σε οποιαδήποτε αλλαγή που σχετίζεται με την υγεία σας ή αν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή ανησυχίες σχετικά με την υγεία σας. Η Anahana δεν ευθύνεται για τυχόν λάθη, παραλείψεις ή συνέπειες που μπορεί να προκύψουν από τη χρήση των παρεχόμενων πληροφοριών.